Op 31 januari 2006 dienden kamerleden van VVD, CDA en LPF een motie in waarin zij hun ongenoegen uitspraken over het feit dat Staatssecretaris Van Hoof wachtte met het afschaffen van de belastende Arbo-regels voor vrijwilligersorganisaties. De indieners van de motie vonden dat deze organisaties nu al profijt moesten kunnen trekken van het feit dat deze belastende regels in januari 2007 zouden worden afgeschaft. De oppositie had ernstige bezwaren tegen deze motie. De staatsecretaris vond het nog wat prematuur om de arbeidsbescherming van de vrijwilligers nu al uit de Arbowet te schrappen. Maar volgens het CDA was de motie alleen gericht op afschaffing van regels die niet gaan over ernstige risico’s. Dat was natuurlijk koren op de molen van de Staatsecretaris: hij maakt immers steeds onderscheid tussen ernstige en minder ernstige risico’s. Een onderscheid dat door de SER in haar unaniem advies in juli 2005 werd afgewezen. Maar Van Hoof volhardt in zijn ingezette koers, klaarblijkelijk gesteund door een meerderheid van de Tweede Kamer.

Maar waar gaat het eigenlijk over? Vrijwilligers hebben natuurlijk ook recht op veilige en gezonde arbeidsomstandigheden. Net als betaalde medewerkers. En als de arbeidsomstandigheden van een vrijwilliger gevaarlijk of schadelijk zijn, is de organisatie verplicht daar iets aan te doen. In dat opzicht mag er geen verschil zijn tussen organisaties die werken met betaalde krachten en organisaties die werken met vrijwilligers. Beiden hebben een zorgplicht ten aanzien van hun medewerkers. Dat staat los van de vraag of er ernstige risico’s in het geding zijn! Maar op 13 februari komt een groot landelijk ochtendblad met het bericht, dat CDA-fractievoorzitter Verhagen op een bijeenkomst in het Limburgse Helden had aangegeven, dat vrijwilligers moesten worden vrijgesteld van de strenge arboregels. Wat hem betreft zijn vrijwilligers vanaf 1 april van dit juk verlost.



Verlost? Ik ken vrijwilligersorganisaties met tientallen medewerkers. Organisaties die kranten ophalen, speeltuinen beheren of voor honderden bezoekers disco’s organiseren. Met alle daarbij behorende risico’s voor de vrijwilligers. Daarbij is natuurlijk een minimale arbozorg of - ik noem maar wat: de bedrijfshulpverlening - van groot belang. Gelukkig is er voor de bestuurders van deze organisaties een vrij eenvoudige Arbocheck voor vrijwilligers ontwikkeld. Een gratis verkrijgbare check die in relatief kort tijdsbestek kan worden uitgevoerd en een goed beeld geeft van de risico’s. Een nuttig hulpmiddel, zowel voor de vrijwilliger als voor het bestuur die over die vrijwilliger is aangesteld. Zonder die vrijwilliger zal op veel gebieden – ik denk daarbij bijvoorbeeld aan het jeugdwerk – daadwerkelijke ondersteuning van dit soort activiteiten niet of nauwelijks gerealiseerd kunnen worden. Maar die zijn nu juist wel van groot belang voor de samenleving. Daarom begrijp ik eerlijk gezegd het probleem niet: ook bij dat soort activiteiten hoort nog steeds de minimale bescherming van de werknemer, in dit geval de vrijwilliger, centraal te staan. Dat was ook de doelstelling van de Arbowet!
 

Laatste nieuws: Met ingang van 15 maart 2006 zijn nagenoeg alle (arbo) regels voor vrijwilligers versoepeld. Zij hoeven onder meer niet langer alle gevaren in kaart te brengen die niet-betaalde medewerkers lopen. Ook hoeft geen bedrijfshulpverlener beschikbaar te zijn. Alleen de bescherming tegen gevaarlijke stoffen en ernstige risico's als valgevaar blijft gehandhaafd. Een en ander loopt vooruit opde nieuwe Arbowet.